- GİRİŞ
Trafik kazasına karışan aracın, bu kazaya bağlı olarak onarımından sonra aracın piyasa rayicine göre yaşamış olduğu değer düşüklüğüne ‘değer kaybı’ denilmektedir. Bu anlamda araç değer kaybı, kusur oranında kazada tamamen kusurlu ya da diğer sürücüye nazaran daha kusurlu olan tarafça (kusurlu aracın işleteni veya sürücüsü) karşılanacaktır.
Araç değer kaybının talep edilebilmesi için yerine getirilmesi gerekli birtakım şartlar bulunmaktadır. İşbu bilgi bültenimizde, araç değer kaydı başvurusu şartları, araç değer kaybının tespiti ve hesaplanması, araç değer kaybı tazminat davası şartları, araç değer kaybı tazminatından kimlerin hangi oranda sorumlu olacağı hususlarında incelemelere yer verilmiştir.
- ARAÇ DEĞER KAYBI NEDİR?
Trafik kazasına karışan aracın, bu kazaya bağlı olarak onarımından sonra aracın piyasa rayicine göre yaşamış olduğu değer düşüklüğüne ‘değer kaybı’ denilmektedir.
Tramer(Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi) kaydına sahip araçların ikinci el değerleri düşmekte ve satışları zor bir hale gelmektedir. Bu anlamda araçta meydana gelen değer kaybının telafisi önemlidir.
- ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATINDAN KİMLER SORUMLUDUR? SİGORTA ŞİRKETLERİNİN ARAÇ DEĞER KAYBINDAN SORUMLULUKLARI VAR MIDIR?
Trafik kazasının gerçekleşmesinde kusur oranında kazada tamamen ya da diğer sürücüye nazaran daha kusurlu olan taraf; kusuru bulunmayan veya diğer sürücüye nazaran daha az kusurlu olan tarafın aracındaki zararı gidermekle yükümlüdür. Bu anlamda değer kaybına ilişkin taleplerin de kazada kusurlu olan tarafa ve neticesinde trafik sigorta poliçesini düzenleyen sigorta şirketine karşı yapılması gerekmektedir.
Trafik kazasının gerçekleşmesinde kusuru olan tarafın trafik sigortası, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi gereği yalnızca kusuru olan tarafın araçlarının sebep olduğu zararları ve diğer araçlara verilen zararı karşılar. Bunun haricisinde ise işbu kişiler bu trafik sigortası kendi araçlarında meydana gelen değer kayıplarını talep edemezler.
Trafik kazasının gerçekleşmesinde kusuru olmayan veya diğer tarafa göre daha az kusuru olan tarafın trafik sigorta poliçesi, kendi araçlarının onarımını ve diğer araçlara verilen zararı karşılar. Kusuru olmayan veya diğer tarafa göre daha az kusuru olan tarafın aracında meydana gelen değer kaybı ise trafik kazasının gerçekleşmesinde kusuru olan diğer tarafın trafik sigorta şirketi tarafından karşılanacaktır.
Belirtmek gerekir ki kazada kusuru olan tarafın kasko sigortası mevcutsa ve işbu sigorta poliçesi kapsamında değer kaybının ödeneceği de yazılıysa, bu kişi kusurlu olsa bile kasko şirketine değer kaybı tazminatı başvurusunda bulunabilir.
- ARAÇ DEĞER KAYDININ TESPİTİ VE HESAPLANMASI NASIL YAPILMAKTADIR?
Değer kaybı hesaplaması 01.06.2015 yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve eklerinde yer alan yöntemler aracılığıyla hesaplanmaktadır. Değer kaybı hesaplaması yapılırken; aracın yaşı, aracın kilometresi, aracın marka ve model bilgisi, aracın hasar geçmişi ve niteliği, kusur durumu, aracın üretim yılı, aracın trafiğe çıkış tarihi, aracın piyasa değeri, aracın hasar kaybı tutarı göz önünde bulundurulur.
- ARAÇ DEĞER KAYBINI TALEP EDEBİLMEK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NELERDİR?
Aracında değer kaydı meydana gelen kişiler ilk olarak kusuru olan tarafın trafik sigorta şirketine başvuru yapabilmektedirler. İşbu sigorta şirketinden değer kaybını talep edebilmek için gerekli bazı şartlar bulunmaktadır. Bunlar;
- Değer kaybı talebinde bulunabilmek için kaza tarihinden itibaren 2 yıl geçmemiş olması gerekmektedir.
- Değer kaybı talebinde bulunmak isteyen tarafın, kusurunun olmaması veya diğer tarafa göre daha az kusurunun olması gerekmektedir.
- Trafik kazası sonucu hasar gören parçaların, daha önce hasar görmemiş olması gerekmektedir.
- Araçtaki hasar düzeyi, ağır hasarlı olarak kabul edilen ve onarılmayacak düzeyde hasar olmamalıdır.
- ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURUSUNDA GEREKLİ BELGELER NELERDİR?
Sigorta şirketine yapılan araç değer kaybı başvurusunda bulunması gerekli bazı belgeler vardır. Bunlar;
- Araçtaki değer kaybına ilişkin ekspertiz raporu,
- Araç değer kaybına ilişkin ekspertiz raporunun faturası,
- Kazaya ilişkin kesin ekspertiz raporu,
- Kaza tespit tutanağı,
- Araca ait ruhsat bilgileri,
- Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası(ZMMS) Poliçesi,
- Değer kaybı talep edilecek araca ilişkin onarım fotoğrafları,
- Araç sahibinin kimlik fotoğrafı,
- Onarım faturası,
- Varsa kasko poliçesi,
- Sürücü belgeleri,
- İşlemler avukat aracılığı ile takip edilecekse vekaletname
Bu belirtilen belgelerden başvuruda bulunması zorunlu olanlar; onarım faturası, kaza tespit tutanağı, ehliyet, ruhsat, kazaya ve araca ilişkin fotoğraf olmakla birlikte diğer belgelerin başvuruya eklenmesi zorunlu değildir.
- SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNA BAŞVURU SÜRECİ NASILDIR?
Trafik şirketlerinin araç değer kaybı tazminatı ödemesini reddetmeleri veya yetersiz şekilde ödemeleri halinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapmak mümkündür.
- Kendisine başvuru yapılan sigorta şirketi, başvurudan itibaren 15 gün içerisinde yazılı olarak cevap vermek zorundadır. Sigorta şirketinden 15 gün içinde cevap alınamazsa Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılabilmektedir.
- Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru için ilk olarak başvuru formu doldurularak gerekli belgeler de eklenerek internet üzerinden veya e posta aracılığıyla başvuru yapılmaktadır.
- Başvurunun kabul edilmesi halinde, komisyon tarafından bir hakem atanır. Sigortacılık Kanunu ve Sigortada Tahkime ilişkin yönetmelik kapsamında bir rapor hazırlanarak bu hakeme sunulur.
- Hakem, atanmasından itibaren 4 ay içerisinde karar vermek zorundadır.
- 04.2013 tarihinden sonra yaşanan uyuşmazlıklarda Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru için sigorta şirketinin, komisyona üye olma şartı aranmamaktadır.
- ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNAT DAVASI ŞARTLARI NELERDİR?
Aracında değer kaybı meydana gelen kişilerin kusuru olan tarafa ve bu tarafın trafik sigorta şirketine karşı değer kaybı tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır. Araç değer kaybı tazminat davası açılması için gerekli şartlar mevcuttur. Bunlar;
- Değer kaybı tazminatı kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde talep edilmelidir.
- Değer kaybı talebinde bulunmak isteyen tarafın, kusurunun olmaması veya diğer tarafa göre daha az kusurunun olması gerekmektedir.
- Trafik kazası sonucu hasar gören parçaların, daha önce hasar görmemiş olması gerekmektedir.
- Araçtaki hasar düzeyi, ağır hasarlı olarak kabul edilen ve onarılmayacak düzeyde hasar olmamalıdır.
- Kısa süreli kiralık araçlar, taksi, dolmuş, test aracı, koleksiyon ve antika sayılan araçlardaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri ve tekerlekli/paletli ve zırhlı toplumsal müdahale araçları, belediye otobüsleri, yol süpürme araçları, itfaiye araçlarındaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri teminat kapsamı dışında kalmaktadır.
- SONUÇ
Sonuç olarak, gerçekleşen trafik kazası sonrası araçlarında değer kaybı meydana gelen kişilerin işbu değer kaybını tazmin için kusurlu olan tarafın sigorta şirketine başvuru yapmaları mümkündür. Bu başvuruya onarım faturası, kaza tespit tutanağı, ehliyet, ruhsat, kazaya ve araca ilişkin fotoğrafın eklenmesi zorunludur. Sigorta şirketi, kendisine yapılan başvurulara 15 gün içerisinde yazılı olarak cevap vermek zorundadır. Süresi içerisinde cevap vermemesi, başvuruyu reddetmesi veya yetersiz ödeme yapması hallerinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapmak mümkündür. Bunların dışında, aracından değer kaybı meydana gelen kişinin kusurlu olan araç sürücüsüne ve sigorta şirketine değer kaybı tazminat davası açma hakkı da mevcuttur.
Sigorta şirketlerinde yapılacak başvurularda eksiklik olmaması ve sürecin usulüne uygun ve eksiksiz bir şekilde ilerlemesi anlamında hukuki yardım almak önem arz etmektedir.
Saygılarımızla
Pamuk Hukuk Bürosu